Alles wat vaststaat, verdampt – McKeon

Bij ieder boek dat ik lees, ben ik een andere lezer. Soms de verwachtingsvolle – een nieuwe Michel Faber! –, soms een fatalistische – weer een Knausgard om weken lang in te verdwijnen –, soms een opstandige: toch niet WEER een gezicht van een oude man op het omslag… De vooringenomenheid laat zich slecht in slaap sussen, en werkt tegelijkertijd als een filter op het enorme aanbod op het gebied van fictie.

‘Alles wat vaststaat, verdampt’ trof een ronduit argwanende lezer. Een lezer die zich afvroeg wie er gekozen had voor die rechtsuitgelijnde zuurstokroze letters op het omslag. En wie is Darragh McKeon nou weer. En waarom heb ik nog helemaal niks over dit boek gehoord? Een leesexemplaar van de uitgever mocht mee in mijn tas.

En over het algemeen ben ik een lezer die geen achterflapteksten leest. Wellicht om de vooringenomenheid toch nog enigszins te beteugelen? Daardoor kon het gelukkig gebeuren dat ik pas na een aantal hoofdstukken begreep onder welke hemel deze roman zich afspeelt, en de spanning die McKeon opbouwt bij mij volledig aankwam. (Wie ook graag in het ongewisse blijft: sla de volgende alinea over!)

Als ik vooraf geweten had dat het hele boek gaat over de ramp in Tsjernobyl, (niet dat het echt onverwacht komt, natuurlijk, want het speelt zich af in 1986) had de argwaan wellicht gewonnen, want waarom schrijft een IER nou weer over dat trauma van Rusland, dan had ik het boek weggelegd en had ik nooit kunnen vertellen wat ik nu ga vertellen.

Want dit boek is namelijk ronduit… prachtig. Geen idee hoe deze jongen, een Ierse theaterschrijver uit New York, het voor elkaar krijgt zo diep in zijn Russische personages te kruipen. In de chirurg die onvermoeibaar de oneerlijkheid bestrijdt. Over het jongetje van 9 dat met gemak Prokovjev kan spelen op de piano maar soms plotseling vergeet hoe een eenvoudige staartdeling werkt. Over de vrouw die een kind ongeboren laat omdat de wereld haar angst aanjaagt.

Ontelbaar hoeveel mooie zinnetjes ik heb opgeschreven tijdens het lezen. Het ging maar door, het gaat maar door, want terwijl ik dit schrijf, verlang ik terug, ik heb het nog niet uit. En dus laat ik het verder aan u, om door het vreemde omslag, langs de onbekende auteursnaam en dwars door de flaptekst heen …. dit boek te gaan lezen.

Alles wat vaststaat, verdampt – Darragh McKeon
uitgeverij Prometheus – € 24,95

(recensie van Corine)