Antifragiel – N. Taleb

“Uiteindelijk is het de eenvoud zelf die Antifragiel zo aantrekkelijk maakt – en krachtig.”

Zo luidt een van de aanlokkelijke commentaren op het eenvoudig – en krachtig – vormgegeven omslag. Taleb is econoom, en literator, en vooral bekend van zijn filosofische bestseller The Black Swan.

Bij een eerste bestudering lijkt die vormgeving meteen ook het enige eenvoudige aan ‘Antifragiel’. Het boek krioelt van de anekdotes, verwijzingen en poetische tussenkopjes, en Taleb gebruikt behoorlijk wat termen die ik niet eerder hoorde. Maar het blijft me trekken. Nieuwsgierig! Aan de slag dan maar. Al was het maar omdat wanorde zo leuk is.

Antifragiliteit, om maar bij de titel te beginnen, is het begrip dat Taleb muntte om datgene te omschrijven dat gebaat is bij stressoren, schokken en toevallige gebeurtenissen. Alsof je een pakketje verstuurt, zegt hij, dat niet ‘with care’ behandeld wil worden, maar beter zo veel en vaak mogelijk op de grond gesmeten kan. Omdat het baat heeft bij die schokken. Dat geldt voor de evolutie, voor grote economische systemen, maar ook voor ehm, kippensoep. Juist. Nu wordt het leuk.

‘Alles wat leeft, verlangt heimelijk naar wanorde,’ gaat het verder. Wie dat niet erkent, lijdt volgens Taleb aan Toeristificatie: Het streven om alle toevallige variatie uit je leven te bannen. Als voorbeelden noemt hij strategische planners, regeringsambtenaren en … hockeymoeders. Daar pal tegenover staan de Rationele Flaneurs. Dat zijn de dapperen, die bij wijze van spreken op iedere straathoek opnieuw kunnen gaan beslissen wat ze gaan doen met hun tijd en hun bestemming, ingegeven door de laatst verkregen nieuwe informatie. 

Taleb gaat daarmee dus gelukkig wat verder dan het gedoodverfdeWhat doesn’t kill you, makes you stronger, een van zijn favoriete stelregels die hij leende van Nietzsche. Hij spoort ons aan daadwerkelijke gedragsverandering. We zouden ons niet zo moeten laten leiden door de drang naar controle, en vooral ophouden met dat onzinnige verklaren van onverwachte gebeurtenissen. Laten we ons neerleggen bij de wanorde, en bij het gegeven dat niet alles verklaarbaar is.

Ofwel: Stuiter eens wat vaker op de grond, voeg wat meer exotische ingrediënten toe aan de kippensoep en probeer vooral niet alles te begrijpen. Klinkt aantrekkelijk. En toch. Dat boek, dat ga ik nog zeker vijf keer lezen. En begrijpen ZAL ik het.
 

Antifragiel – Nassim Nicholas Taleb
uitgeverij Nieuwezijds – € 29,95

(recensie van Corine)