Dijk – H.M. van den Brink
Over oude mannen en dingen die voorbijgaan
Na veertig jaar met hem samengewerkt te hebben op het kantoor van het IJkwezen in Amsterdam neemt de naamloze verteller afscheid van Karl van Dijk, middels een speech op een receptie. Van Dijk zelf is niet op komen dagen bij deze min of meer feestelijke gelegenheid.
De directrice verkeerde in de mening dat niemand van Dijk zo goed kende als de verteller, daarom had ze hem gevraagd om de toespraak te houden. Dat blijkt niet het geval te zijn. Van Dijk is een mysterie.
Langzaam, langzaam, terugkijkend op hun lange samenwerking, probeert hij hun gedeelde verleden te reconstrueren, en uit te vinden wie van Dijk nou eigenlijk was.
Dijk is een klein oerhollands meesterwerkje. Toverachtig mooi en precies verteld, zoals we van van de Brink gewend zijn. Vol van een bijna beklemmende zachte weemoed, een bitterzoet nostalgisch terugkijken op vergane tijden, verloren jeugd en zekerheden.
Amsterdam, en de Brouwersgracht waar hun kantoor gevestigd is, wordt bijna filmisch neergezet, onontkoombaar prachtig. Het Noord Hollandse landschap met zijn weiden en panoramische luchten is adembenemend mooi beschreven, zoals Gerbrand Bakker dat deed in Boven is het Stil.
De gelaten woordeloze berusting, saaiheid, maar ook de toewijding van het kantoorleven doet denken aan Voskuil.
Dat is waar dit juweeltje zich bevindt, ergens tussen Voskuil en Bakker in, met een toon die soms vaag aan Nescio of zelfs Borderwijk doet denken.
We leven in veranderlijke tijden. Zelfs de nostalgie is niet meer wat hij ooit was. Maar wel in dit boekje: een verhaal over het half verwonderde, half verdrietige beschouwen van de voortglijdende tijd. Met een afscheid aan een wereld waarvan je je de tijdelijkheid nooit echt bewust was.
Dijk – H.M. van den Brink
uitgeverij Atlas Contact – € 18,99