Of was het een eland? – over ‘De boerderij’

In het woud van spanning en thrillers is Tom Rob Smith een welkom bankje. Geen overvloed aan afgerukte ledenmaten, geen bloed dat van de pagina’s drupt, geen onwaarschijnlijke achtervolgingen en bovennatuurlijke monsters. Smith zet het grootste gevaar in dat de mens bedreigt: de menselijke hiërarchie. Twee van zijn boeken heb ik nu gelezen: ‘Kind 44’ en ‘De boerderij’ en hoe verschillend de beide verhalen ook zijn: telkens laat het gezag zich gelden. ‘Kind 44’ is een politieke thriller die zich afspeelt in de Sovjet-Unie. Uitgangspunt van die thriller is de moord op kleine kinderen. Wie het vermoeden uitspreekt dat er een seriemoordenaar actief is, wordt als staatsgevaarlijk gezien. Seriemoordenaars bestaan niet in de communistische heilstaat. In ‘De boerderij’ dreigt het gevaar uit een andere hoek. Hoofdpersoon Daniel krijgt een telefoontje van zijn vader vanuit Zweden, waarheen zijn ouders geëmigreerd zijn. Hij heeft een verontrustende mededeling: Daniel’s moeder is gek geworden. Deze Tilde zoekt haar zoon op in Londen en vertelt haar dat juist Daniels vader niet te vertrouwen is. Samen met dorpsgenoten zou hij een complot tegen haar smeden. Deze stelling onderbouwt ze met talloze bewijsstukken. Met Daniel wikken en wegen we, als lezers, mee: is de moeder inderdaad psychisch gestoord, zoals de vader beweert, of vertelt zij de waarheid? Het knappe is dat de schrijver je tot het einde toe op deze twee gedachten laat hinken. Het boek is er zo eentje van het soort dat je niet loslaat tot je het uit hebt, terwijl er eigenlijk een stapel werk op je ligt te wachten. Echt zo’n bankje, in een ruisend Zweeds bos. Zo’n bos waar achter iedere boom een trol kan schuilen… Of was het een eland?

De Boerderij – Tom Rob Smith
Uitgeverij: Anthos – € 19,95

(recensie door Gina van den Berg)