Baldwin, Kelley en de Harlem Renaissance

Een avond over Afro-Amerikaans literatuur… aanleiding zijn de nieuwe vertalingen van James Baldwin – recent weer in de aandacht door de film I’m Not Your Negro – , de complete herontdekking van William Melvin Kelley en het verschijnen van diverse schrijvers uit de Harlem Renaissance zoals Nella Larsen en Zora Neale Hurston.

Vrijdag 14 december – aanvang 20 u – toegang €10, inclusief welkomstdrankje – aanmelden gewenst.

De Harlem Renaissance in de jaren twintig was de eerste bloeiperiode van Afro-Amerikaanse kunst die over individuele werken uitsteeg, te danken aan de massale verhuizing van zwarte Amerikanen uit de Zuidelijke staten richting het Noorden. Hoe ontstond deze beweging en welke invloeden had zij op latere schrijvers in de jaren zestig, een volgende bloeiperiode met auteurs als Baldwin en Kelley? Welke literaire mijlpalen zijn er? Zijn er veel overeenkomsten of is het een caleidoscoop aan stemmen?

In Schutkleur (1929) van Nella Larsen ontmoeten twee oude vriendinnen elkaar toevallig in een café voor uitsluitend witte cafégangers, zij kunnen allebei voor wit doorgaan en spelen daarmee. Alleen blijkt de één ook nog in de tussentijd met een racistische Amerikaan getrouwd te zijn. William Kelley zet in Uit de maat (1962) een exodus neer door alle zwarte inwoners uit een van de Zuidelijke staten te laten vertrekken. Het vertrek wordt uitsluitend beschreven door de achterblijvende witte bewoners van de staat. James Baldwins Als Beale Street kon praten (1974), laat zien hoe vooroordelen van een witte agent het lot bepalen van een jonge zwarte man en diens vriendin.

Deze drie auteurs stellen in hun romans de vraag hoe het is om te leven in een land dat is gebouwd op het idee van witte superioriteit. Hoe geef je dat literair vorm en welke betekenis of invulling geeft hun werk aan de African-American auteurs nu?

Michel Krielaars, chef boeken NRC, gaat met NRC-redacteur Toef Jaeger en schrijver/journalist Dominique van Varsseveld in gesprek over literaire klassiekers uit de Afro-Amerikaanse literatuur.

Toef Jaeger is cultuurverslaggever bij NRC. Ze schreef Koning Eenoog over het migrantenleven van Henk van Woerden en samen met Hanneke Chin-A-Fo Het Boekenparadijs, over de opkomst en neergang van boekhandelketen Polare. Momenteel werkt ze aan een ‘biografie van en vriendschap’ over de mannen van het tijdschrift Barbarber.

Dominique van Varsseveld (Groningen, 1982) woont in Amsterdam. Ze werkt aan haar debuutroman bij Uitgeverij Querido en studeert proza aan de Schrijversvakschool. Ze publiceerde in het literair tijdschrift De Revisor, schrijft voor de cultuurredactie van NRC en werkt als redacteur voor het online film-magazine Cine.nl. Was als onderzoeksassistent werkzaam voor de Commissie Diversiteit bij de UvA, onder leiding van prof. dr. Gloria Wekker.

Michel Krielaars (Amsterdam, 1961) studeerde Contemporaine Geschiedenis en Ruslandkunde aan de Universiteit van Amsterdam en werkte daarna jarenlang als Oost-Europa-redacteur bij de televisieprogramma’s NOS-Laat en NOVA. Daarnaast schreef hij diverse romans en verhalenbundels. Van 2007 t/m 2012 was hij correspondent voor NRC in Moskou. Op grond van zijn reizen in dat land schreef hij het non-fictieboek ´Het brilletje van Tsjechov´, dat in 2015 bekroond werd met de Bob den Uylprijs. In 2016 verscheen zijn boek ´Alles voor het moederland. De Stalinterreur door de ogen van de schrijvers Isaak Babel en Vasili Grossman´, dat bekroond werd met de Theo d’Or. Vorig jaar publiceerde hij ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan van Van Oorschots Russische Bibliotheek een bloemlezing uit de Russische Literatuur, ´Een onbekende vriend´. Sinds de herfst van 2012 is hij chef Boeken van NRC. In die hoedanigheid schrijft hij vooral over Duitse, Russische en Oost-Europese literatuur en geschiedenis.