Na met groot genoegen ‘Ik kom terug’ van Adriaan van Dis te hebben gelezen, begon ik met frisse moed aan ‘Magdalena’ van Maarten ’t Hart, een heel ander soort schrijver. Waar de eerste steeds meer probeert terug te gaan naar de essentie van het verhaal, is ’t Hart nog steeds een Hollandse naturalist, een meester in het beschrijven van uitgebreide omgevingsfactoren en heerlijke details. Enkele jaren terug verraste hij mij met de bij vlagen hilarische roman ‘Verlovingstijd’, waarin de moeder ook al een rol speelde, dus het complete relaas over ‘moe’ was wel aan mij besteed.
Deze vrouw kon zich qua eigenzinnigheid van harte meten met de moeder van van Dis, al zijn de familiegeschiedenissen totaal verschillend. Een niet te temmen karakter had Magdalena, helaas van jongs af aan vervormd door het korset van de ouderlijke geloofsterreur. Ook de rest van de familie en het hele dorp was zwaar Gereformeerd, waardoor het hele boek is doordesemd van het leed van de Dolerende en Afgescheidene zielen die elkaar met de bijbel in de hand naar het leven staan.
’t Hart vertelt het levensverhaal van zijn moeder met liefdevolle distantie, trouw en humor; hij blijft tot aan haar dood met haar sparren over alle inconsistenties in haar wanen en geloofsopvatting en neemt daarbij geen blad voor de mond. Het heeft me wederom, ondanks enige herhaling van bepaalde thema’s, geboeid en geroerd.
Magdalena – Maarten ‘t Hart
uitgeverij Arbeiderspers – € 19,99
(recensie van Marlèn)